Skip to main content

فزیک د ژوند د حرکت او پرمختګ بنسټ



لیکنه: حنان حبیبزی 

فزیک د پنځ یا طبیعت د رښتیاوو حقیقت ژبه ده؛ دا علم موږ ته ښيي چې نړۍ څنګه کار کوي، څرنګه انرژي بدلېږي، او ولې هر څه په یوه نظم او توازن روان دي. له هغه وخته چې انسان د لمریزې رڼا، باد، او جاذبې په ښکارندو یا پدیدو پوه شو، د فزیک وموندل شو، خو فزیک له هغه وخته شته وو چې له کوم وخت الله تعالی دا کاینات جوړ کړل. فزیک نه یوازې د طبیعي قوانینو د درک وسیله ده بلکې د بشري ژوند د پرمختګ تر ټولو مهم بنسټيز توکی ګڼل کېږي.

په ورځني ژوند کې فزیک له موږ سره هره شېبه ملګری دی. کله چې موږ تګ کوو، خبرې کوو، یا یو شی پورته کوو، د فزیک د حرکت، ځواک، او انرژۍ ارونه یا اصول په کار اچول کېږي په بله وینا په عمل کې راځي. د برېښنا څراغ، ګرځنده ټلیفون، ګاډی، الوتکه، راډیو او ټلویزیون، دا ټول د فزیک د اصولو پایلې دي، ان د روغتیا په برخه کې د ایکسرې، MRI، او لېزر درملنې ټکنالوژي د فزیک له علم څخه سرچینه اخلي. فزیک د ژوند عملي بڼه ده ځکه چې پرته له فزیکي پوهې، انساني ژوند د تیارو په څېر لنډ ګنډ یا محدود پاتې شي.

فزیک د بشري تمدن د هر نوي پړاو خوځاند یا محرک ځواک دی. د صنعتي انقلاب له بخاري ماشینونو نیولې، د برېښنا، الکترون، اتوم، او تر فضایي سفرونو پورې، هره لاسته‌راوړنه د فزیک له علم سره تړاو لري. نن ورځ د فزیک په مټ موږ کولای شو په ثانیو کې له یوې وچې څخه بلې خپل غږ ورسو، او له یوچاسره خبرې وکړو، د باد انرژي په برښنا بدله کړو، د لمر انرژي په برېښنا بدله کړو، او د کایناتو ژورتیا وڅېړو. فزیک موږ ته دا وړتیا راکړې چې پنځ یا طبیعت نه یوازې وپېژنو بلکې له هغه سره د هوښیار چلند یا تعامل لارې هم زده کړو.

 فزیک د ژوند د دوام، پرمختګ او پوهې ریښه ده. دا علم موږ ته دا درک راکوي چې نړۍ په تصادفي توګه نه ده رامنځته شوې بلکې په دقیق نظم او توازن ولاړه ده. د فزیکپوهنې له لارې انسان کولای شي د الله جل جلاله د مخلوقاتو عجیبې بیلګې او پیچلتیاوې او پراخوالی درک کړي ځکه د فزیک هر قانون د الهی حکمت یو نښه ده. فزیک موږ ته زده کوي چې علم یوازې د پوهې لپاره نه بلکې د انساني ژوند د ښه والي لپاره یو الهي امانت دی. 

فزیک د الله تعالی یو لوی نعمت دی، له موږ سره د ژوند په پرمخ بیولو کې مرسته کوي. فزیک هغه مهال الله تعالی له خوا جوړ او په کایناتو کې کېښوول شو چې کله الله تعالی دغه کاینات جوړ کړل. خپله د اسمانونو او ځمکې او څه چې پکې دي فزیکي عناصر دي. د وریځو خوزښت، د لمر تاوو یا ګرمي، باد، د انسان حرکت، خبرې، د ګاډو یا موټرو، الوتکو، څارویو، انټرنیت او ټیکنالوژۍ، دا ټولې د فزیکي ځانګړنو څخه برخمنې او د فزیکي ځانګړنو له کبله کړنې ترسره کوي. او فزبک د نړۍ په پرمختیایي چارو کې ډیره ونډه لري. 

موږ په افغانستان کې فزیک ته اړتیا لرو چې پرمختګونو وهڅوو. که موږ په عصري زده کړو باندې بندیزونه ولګوو، هیڅکله به افغانستان مخته ګام اخیستلی ونشي، او له پرمختګ څخه به بې برخې پاتې شي، او له بیوزلۍ څخه به ونه وځي. 


Comments

Popular posts from this blog

کوانټم فزیکي ډیوسونه به نړۍ بدله کړي

د کوانټم فزیک تري ډي پرنټر  لیکوال: حنان حبیبزی ډیپ سیک دومره مهم نه دی لکه څومره چې کوانټم فزیک ویرونکی دی.  ✅ د کوانټم فزیک اصول ښيي چې د مالوماتو انتقال په صفر وخت کې شوني دي، خو د فزیکي توکو لیږد ته لا هم بشري ساینس نه‌دی رسېدلی. ✅ که موږ داسې یو پرمختللی وسیله (ډیویس) جوړ کړو، چې فزیکي مواد پرته له حرکت څخه بل ځای ته ولیږدوي، نو پکار ده چې د کوانټم ټيليپورټېشن (Quantum Teleportation) ارونه (اصول) پکې عملي شي. ۱ . د کوانټم ټيليپورټېشن لپاره اړینه ټکنالوژي: ✅ د فزیکي موادو د بې‌واسطې لېږد لپاره باید دا درې بنسټیزې ټکنالوژۍ ولرو: الف: د کوانټمي مالوماتو سکنر (Quantum Scanner) دا وسیله باید د فزیکي موادو ټول کوانټمي جزیات تحلیل کړي. په دې مرحله کې، باید د موادو لاندې ځانګړتیاوې ثبت شي: د ذرې موقعیت (Position) د ذرې چټکوالی (Velocity) د ذرې کوانټمي حالت (Quantum State) د ذرې د انرژۍ کچه (Energy Levels) ب: د کوانټمي مالوماتو لېدونکې وسیله (Quantum Entanglement Transfer Device)نومیږي. دا وسیله باید د کوانټمي انتانګلمینټ (Quantum Entanglement) اصول وکاروي چې مواد له A...

د ټرمپ - مودي شېبې: یو ډیپلوماتیک سپکاوی که سنجول شوې لوبه؟

  ترمپ په غیري امریکايي لهجې پوښتنې ردوي لیکنه: حنان حبیبزی  کله چې د هند لومړی وزیر نریندرا مودي د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ تر څنګ په یوه خبري ناسته کې ودرېد، یوه داسې شېبه رامنځته شوه چې د سیاست په پرتله تر ډېره د انګېرنو مساله وګرځیده.  یو هندي خبریال په روانه خو له لهجې ډکې انګلیسي پوښتنه وکړه، خو ټرمپ د ځواب پر ځای وويل:  "زه یوه ټکی هم نشم پوهېدلای چې دی څه وايي. دا لهجه، یو څه ګرانه ده ما ته."  د ډېرو لپاره داد ټرمپ د بربنډ او له سنجشه وتلي سیاست یوه بله بېلګه ده خو که  دده غبرګون ته په ژوره توګه  وګورو دا یوه ناڅاپي تبصره نه وه بلکې د هند - امریکا په اړیکو کې د لویو بدلونونو ښکارندویي کوي. له ۲۰۱۵ څخه تر ۲۰۲۵: څه بدل شول؟ د ټرمپ ددې غبرګون د ژورې مانا د درک لپاره ښه ده چې داد مودي له تېرو سفرونو سره پرتله کړو. په ۲۰۱۷ کې کله چې مودي له ټرمپ سره ولیدل، د دواړو اړیکي ښه او تاوده برېښېدل—دوی غاړه غړۍ کېدل او د ستراتیژیکې ملګرتیا ژمنې یې کولې. له دې وړاندې، د اوباما او بایډن د واکمنۍ پر مهال هم مودي ته درناوی کېده او د امریکايي مشرانو له خوايې ه...

مشروعیت څه ته وايي؟

لیکوال: حنان حبیبزی مقدمه مشروعیت د هرې حکومتي پرېکړې او اقدام لپاره هغه قانوني او اخلاقي بنسټ دی چې حکومت ته کورنی او نړیوال اعتبار ورکوي. مشروعیت دا نه دی چې په حکومت کې ځانګړي افراد یا ګوندونه شامل شي بلکې دېته وايي چې ټولې چارې او پرېکړې د یو قانوني چوکاټ له مخې ترسره شي. مشروعیت د ملي شورا په شتون، د هغې د پرېکړو تصویب، او د امیرالمؤمنین له توشیح سره رامنځته کېږي. په دې څپرکي کې به د مشروعیت اساسي مفهوم، اړتیا، او څرنګوالی روښانه کړو. مشروعیت څه ته نه وايي؟ د ځانګړو کسانو یا ګوندونو شمولیت : مشروعیت دېته نه وايي چې په حکومت کې دې ځانګړي افراد، ګوندونه، یا د پخوانیو سیاسي نظامونو خلک شامل شي. توضیح :  که د جمهوریت سیاستوال یا د بهرنیو هېوادونو په غوښتنه ځانګړي افراد په ملي شورا یا حکومت کې شامل شي، دا د مشروعیت لپاره کافي نه دي او نه د مشروعیت مانا لري. د بهرني فشار منل : مشروعیت دېته نه وايي چې د بهرنیو هېوادونو د خوښۍ لپاره دې حکومتي تغیرات راوستل شي. د شفاهي یا غیر رسمي اقداماتو اعتبار : مشروعیت د یو واضح قانوني او رسمي چوکاټ له لارې ترلاسه کېږي، نه د شفاهي یا شخصي امرونو له...